12 samenwerkingsvormen voor bedrijven

In dit artikel vind je de belangrijkste commerciële samenwerkingsvormen voor bedrijven. Per vorm wordt aangegeven welk contract je moet gebruiken of dat je verplicht bent om naar de notaris te gaan om een akte op te stellen.

1. Inhuren

Inhuur is één van de meest voorkomende samenwerkingsvormen waarbij een zelfstandige, meestal een zzp’er of freelancer, voor een ander bedrijf werkt zonder in loondienst te zijn. De zelfstandige werkt in opdracht en voert tijdelijk werk uit, bijv. als adviseur, onderzoeker of interim manager.

Vooraf worden er afspraken gemaakt over de werkzaamheden en het aantal uren. De ingehuurde wordt per uur betaald en stuurt een factuur naar de opdrachtgever. Gebruik hiervoor het volgende contract:

2. Samenwerken

Bij een samenwerkingsverband bundelen twee of meer bedrijven hun krachten om een commercieel doel te bereiken. Denk bijv. aan het ontwikkelen en in de markt zetten van een nieuw product. Vaak kan het ene bedrijf iets niet wat het andere wel kan.

De bedrijven blijven zelfstandig, maar maken afspraken over de werkzaamheden en hoe de kosten, opbrengsten en eventuele verliezen onderling worden verdeeld. Lees voor meer informatie: wat is een samenwerkingsovereenkomst?

3. Distributie

Een distributieovereenkomst is een samenwerkingsvorm tussen een leverancier (producent) en een distributeur (wederverkoper). De distributeur neemt producten af van de leverancier om die in een bepaald gebied door te verkopen.

Distributeurs zijn zelf verantwoordelijk voor de opslag, verkoop, levering en marketing. Zij werken voor eigen rekening en risico, zoals dat heet. Er worden afspraken vastgelegd over o.a. het gebruik van de merknaam, exclusiviteit en prijzen. Lees ook: wat is een distributieovereenkomst?

4. Franchise

Voor grote bedrijven is franchising één van de meest succesvolle samenwerkingsvormen. Denk bijv. aan Jumbo, McDonald’s en Subway. Een ondernemer (franchisenemer) start een bedrijf onder de naam en het concept van een grotere organisatie (franchisegever).

De franchisenemer profiteert van een gevestigde merknaam, landelijke reclamecampagnes en de jarenlange kennis en ervaring van de franchisegever. Onderdeel van de franchiseformule is dat het bedrijf zich aan strikte regels moet houden en verplicht inkopen doet bij het moederbedrijf.

5. Agentuur

Veel verzekeraars, reisbureaus en cosmeticabedrijven werken graag met zzp’ers. Dit zijn zelfstandig ondernemers (handelsagent) die namens het bedrijf verkopen zonder in te kopen.

De handelsagent krijgt een commissie per verkoop. Het bedrijf bepaalt de verkoopprijs en verzorgt de verkooptraining. Als de agent meer verkoopt, ontvangt die een hogere provisie. Het doel achter deze strategie is om meer sales te stimuleren. Lees ook: wat is een agentuurovereenkomst?

6. Consignatie

Consignatie is een manier van samenwerken waarbij een leverancier zijn producten beschikbaar stelt aan een winkel of ander verkooppunt, maar de winkel betaalt pas als de producten zijn verkocht.

De producten blijven dus eigendom van de leverancier. Wat niet wordt verkocht wordt, gaat terug. Dit beperkt het risico voor de winkel.

7. Licentie

Een licentie is een afspraak waarbij de eigenaar van een merk, technologie of ontwerp toestemming geeft aan een ander om dit tijdelijk en onder voorwaarden te mogen gebruiken.

De gebruiker betaalt hiervoor een vergoeding, bijv. per maand, kwartaal of jaar. Het eigendom blijft bij de eigenaar. Die bepaalt wat er met het product of merk gebeurt.

Samenwerkingsvormen: notaris verplicht

Voor de samenwerkingen hierboven stel je zelf een contract op dat na ondertekening rechtsgeldig is. Bij de samenwerkingsvormen hieronder heb je (bijna) altijd een notaris nodig.

8. Joint venture

Het enige verschil met een gewone samenwerkingsovereenkomst is dat een joint venture wel bij de KvK wordt ingeschreven als een apart bedrijf, bijv. een vof of bv.

Een joint venture is dus een juridische samenwerkingsvorm die een eigen bestuur en boekhouding heeft. Voor het oprichten van een vof hoef je niet naar de notaris, maar voor een bv wel.

9. Coöperatie

Een coöperatie klinkt wat ouderwets, maar is één van de samenwerkingsvormen die de laatste jaren in populariteit toeneemt onder bedrijven. Officieel is het een vereniging die van de voordelen van een collectief profiteert.

Leden betalen een inleg. Winst wordt verdeeld op basis van het werk dat een lid voor de coöperatie verricht. Leden kunnen flexibel in- en uitstappen. Bij voldoende leden worden de commerciële activiteiten niet direct in gevaar gebracht, zoals bij een vof of bv.

10. Inkoopcombinatie

Een inkoopcombinatie is een groep zelfstandig ondernemers die gezamenlijk inkopen doen. Hierdoor krijgen ze betere prijzen en voorwaarden dan wanneer ze dat alleen zouden doen.

Iedere deelnemer blijft zelfstandig, maar profiteert van schaalvoordelen. Een inkoopcombinatie kan verschillende rechtsvormen hebben, bijv. een bv of vereniging. Om die op te richten moet je naar de notaris. Een voorbeeld van een grote inkooporganisatie is Superunie met meer dan 10 aangesloten supermarkten.

11. Fusie

Een fusie is als twee of meer bedrijven besluiten om samen verder te gaan. Zij smelten samen. Voor een frisse start wordt vaak een nieuwe bedrijfsnaam gekozen. Het uitgangspunt is gelijkheid. De één neemt de ander niet over, maar gaan samen verder.

Vaak wordt het gefuseerde bedrijf ondergebracht in een nieuwe juridische entiteit, bijv. een besloten vennootschap. Om een bv op te richten moet je altijd naar de notaris.

12. Overname

Bij een bedrijfsovername neemt een grote partij een kleiner bedrijf over. Het grotere bedrijf heeft een groter marktaandeel, meer personeel en betere resultaten. Het kleinere bedrijf kan vaak niet anders, omdat het op lange termijn niet concurrerend of innovatief genoeg is.

Soms blijft de oude merknaam van het bedrijf dat is overgenomen nog een tijdje bestaan, maar zal uiteindelijk ook verdwijnen.