Financieel recht

Moet verpanding bij of via notaris?

Moet verpanding bij de notaris? Nee dat hoeft niet. Je hebt de keuze, bij de notaris of onderling. Als je het onderling regelt moet je de akte nog wel registreren bij de Belastingdienst.

Notaris niet verplicht

Het verstrekken van pandrechten of onderpand is een veel voorkomende vorm van zekerheidsverschaffing bij bijvoorbeeld leveranciers en geldverstrekkers. Zo kan een ondernemer die geld uitleent, tot zekerheid van terugbetaling een onderpand vragen aan de geldlener. De geldlener vestigt dan pandrechten op bijvoorbeeld zijn vorderingen of andere goederen. Maar moet verpanding altijd via de notaris?

Voor een geldig pandrecht op zaken (stil pandrecht) en vorderingen van de pandgever is een pandakte nodig. Dat kan een door de notaris opgemaakte authentieke pandakte zijn, maar dat is niet verplicht. De pandakte mag namelijk ook een onderhandse akte zijn. Dus een document dat niet is opgesteld door de notaris.

Voordelen notariële pandakte

Een notariële pandakte heeft wel het voordeel dat dit dwingende bewijskracht heeft tussen de pandhouder, pandgever en derden. Een onderhandse akte heeft geen dwingende bewijskracht tegenover derden. Dwingende bewijskracht betekent dat in een procedure de rechter moet uitgaan van de juistheid van wat er in de akte staat. Maar de tegenpartij kan nog wel tegenbewijs leveren.

Let op: een notariële pandakte is een executoriale titel. Dat houdt in dat je met de notariële akte als pandhouder zonder tussenkomst van een rechter mag verhalen op de goederen van de pandgever. Bij uitoefening van een stil of vuistloos pandrecht met een onderhandse pandakte is wel toestemming van de rechter vereist, als de pandhouder de goederen van de pandgever wil gaan verkopen. Dat geldt niet bij pandrecht op vorderingen.

Onderhandse pandakte

Er zijn veel verschillende pandaktes. Je moet namelijk bij een verpanding altijd zo duidelijk mogelijk opschrijven wat er exact wordt verpand. Dan kan je daar later geen discussie over hebben.

  • Bedrijfsinventaris: dit wordt veel gebruikt bij winkels en horeca;
  • Belastingteruggave: een toekomstige belastingteruggave is voor de schuldeiser;
  • Roerende goederen: een specifieke lijst van goederen is in zekerheid gegeven;
  • Bestaande en toekomstige vorderingen: de vorderingen die nu bestaan of nog zullen gaan ontstaan voor de levering van goederen of diensten zijn overgedragen.

Er zijn nog enkele minder vaak voorkomende pandaktes. Je vindt ze allemaal onder pandakte.

Tip: spreek als je geld uitleent met de geldlener met een pandakte af dat de geldlener voor jou pandrechten vestigt. Als de geldlener zijn of haar aflossings- of betalingsverplichtingen niet meer tijdig nakomt en in verzuim is, dan mag je als pandhouder de verpande zaken verkopen en de opbrengst in ontvangst nemen.